Badania wykorzystujące ultradźwięki znalazły zastosowanie w wielu obszarach medycyny. Okulistyka jest jednym z nich. W ramach tej dziedziny mówić można zasadniczo o czterech podstawowych typach badań, przydatnych w rozmaitych sytuacjach klinicznych. Te cztery typy to tzw. prezentacja A (biometria), prezentacja B oraz nieco rzadziej spotykane ultrasonografia dopplerowska i wizualizacja 3D.
Obecnie do obrazowania trójwymiarowego z powodzeniem wykorzystuje się inne techniki, dlatego też nie będziemy się tutaj szczególnie skupiać na tej ostatniej odmianie badań USG w okulistyce. Jeżeli chodzi zaś o ultrasonografię dopplerowską, to służy ona ocenie przepływu krwi w gałkach ocznych i jest stosowana w diagnostyce schorzeń o podłożu naczyniowym. Badanie tego typu przeprowadza się m.in. w przypadku niewydolności układu tętnicy szyjnej wewnętrznej, przemijających zaniewidzeń jednoocznych, neuropatii niedokrwiennej i jaskrze, ale także w cukrzycy czy kolagenozach albo pozagałkowym zapaleniu nerwu wzrokowego towarzyszącym stwardnieniu rozsianemu.
Projekcja A
Pewnym wskazaniem jest również podejrzenie wystąpienia guzów wewnątrzgałkowych, ale tutaj częściej stosuje się badanie ultrasonograficzne w projekcji A, które pozwala dodatkowo określić charakter danego guza. Przeprowadzana w tej technologii biometria precyzyjnie mierzy jednak przede wszystkim długość osiową gałki ocznej, czyli dystans pomiędzy plamką w siatkówce a szczytem rogówki.
– Wartość ta jest niezbędna np. w obliczaniu mocy sztucznej soczewki wszczepianej w operacjach zaćmy – mówi przedstawiciel zajmującej się dystrybucją urządzeń optycznych firmy Poland Optical. Badanie USG w prezentacji A stosuje się także w przypadku odwarstwienia siatkówki od ciała szklistego, jak również do pomiaru grubości rogówki czy głębokości komory przedniej oka.
Projekcja B
USG w projekcji B umożliwia ocenę położenia, wielkości i kształtu poszczególnych struktur całej gałki ocznej (aczkolwiek przedni odcinek jest stosunkowo słabo widoczny), jak również ich ewentualną ruchomość i unaczynienie. Badanie to stosuje się zwłaszcza wtedy, gdy obejrzenie dna oka przy pomocy wziernika staje się niemożliwe, np. w sytuacji, kiedy rogówka, soczewka, ciało szkliste albo ciecz wodnista w przedniej komorze oka stają się nieprzejrzyste. Ultrasonografię w prezentacji B wykorzystuje się także w przypadku urazów czy dostania się do oka ciała obcego. Szybkie ustalenie charakteru obrażeń pozwala podjąć odpowiednie decyzje w zakresie dalszego postępowania, a także dokonać oceny ich efektywności po ewentualnych zabiegach lub operacjach.